67 χρόνια κυπριακό ή γιατί η Κύπρος «δεν είναι μακριά»!

Την 1η Απριλίου 1955 οι Κύπριοι ξεκίνησαν τον αγώνα τους εναντίον της βρετανικής αυτοκρατορίας προκειμένου να ενωθούν με την Ελλάδα. Έως τότε οι Βρετανοί, ουσιαστικά, είχαν αναγνωρίσει τον ελληνικό χαρακτήρα του νησιού, μιας και δύο φορές είχαν προτείνει την παραχώρηση της μεγαλονήσου: (1) Τον Δεκέμβριο του 1912, ο Βενιζέλος πήγε στο Λονδίνο ως επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στη διάσκεψη ειρήνης που προσπάθησε να βάλει τέλος στον πρώτο Βαλκανικό πόλεμο. Κατά τη διάρκεια της ειρηνευτικής διάσκεψης —αρχικά μέσω του Έλληνα προξένου στο Λονδίνο Ιωάννη Σταυρίδη (Sir John Stavridis)— είχε συνομιλίες με τον Lloyd George (υπουργό Οικονομικών) και τον Winston Churchill (Πρώτο Λόρδο του Ναυαρχείου). Οι Βρετανοί αξιωματούχοι επιθυμούσαν να εξασφαλίσουν τη χρήση ναυτικής βάσης στο Ιόνιο Πέλαγος (στο λιμάνι Αργοστολίου στην Κεφαλονιά) και αναθεώρηση της ναυτικής πολιτικής της Ελλάδας με αντάλλαγμα την παραχώρηση της Κύπρου στην Ελλάδα. (2) Η επίσημη προσφορά Κύπρου εκ μέρους της βρετανικής κυβέρνησης έγινε με τηλεγράφημα του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών E. Grey προς τον πρεσβευτή του στην Αθήνα Sir Francis Elliot, στις 16 Οκτωβρίου 1915, στο οποίο μεταξύ άλλων σημείωνε: «Τώρα που η Σερβία δέχτηκε επίθεση από τη Βουλγαρία, εάν η Ελλάδα είναι πρόθυμη να την βοηθήσει, η Κυβέρνηση της Αυτού Μεγαλειότητας είναι έτοιμη να παραχωρήσει στην Ελλάδα το νησί της Κύπρου». Η φιλοβασιλική κυβέρνηση Ζαΐμη απέρριψε την πρόταση και στις 22 Οκτωβρίου 1915 η βρετανική πλευρά απέσυρε την προσφορά. Από τότε ποτέ πια δεν έκανε λόγο για παραχώρηση της Κύπρου στην Ελλάδα· είχε χαθεί η ευκαιρία διά παντός! Και όχι μόνον αυτό. Άνοιξε ο ασκός του Αιόλου με τη συμμετοχή της Τουρκίας για την «επίλυση» του προβλήματος!

Έχοντας ξεκινήσει ο αγώνας της ΕΟΚΑ τον Απρίλη 1955 με το Λονδίνο να έχει υποχρεωθεί ένα χρόνο πριν, με την αγγλο-αιγυπτιακή συνθήκη, να αποσύρει όλες τις δυνάμεις του στην Κύπρο από τη βάση του Σουέζ, η μεγαλόνησος απέκτησε πολύ μεγάλη σημασία. Το νησί ήταν ελληνικό, οι Βρετανοί το ήξεραν, και γι’ αυτό έπρεπε να βρεθεί μια λύση. Και βρέθηκε. Οι Τούρκοι! Αν και μόλις μέχρι το 1953 η τουρκική πλευρά, διά του υπουργού Εξωτερικών Fuad Köprülü, δήλωνε ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν πίστευε ότι υπήρχε Κυπριακό και ακόμη και στις 29 Μαρτίου 1954 και πάλι το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ξεκαθάριζε στον Βρετανό πρεσβευτή Sir James Bowker ότι «[η Τουρκία] θεωρούσε το Κυπριακό ως αγγλοελληνικό ζήτημα», η Βρετανοί έβαλαν την Τουρκία «από την πίσω πόρτα». Ενώ, λοιπόν, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950 η τουρκική κυβέρνηση δεν είχε υιοθετήσει την ιδέα ότι «η Κύπρος είναι και θα παραμείνει τουρκική», το αντίθετο μάλιστα!, η βρετανική πολιτική που ήθελε να «ισορροπήσει» την πίεση στο νησί, αλλά και η άποψη του Βρετανού πρωθυπουργού Anthony Eden περί της μεγάλης σημασίας της Τουρκίας ως συμμάχου, την μετέτρεψαν από απλό θεατή σε ενεργό παίκτη και τελικά σε διαιτητή και άρπαγα!

Αρκετά με την ιστορία του κυπριακού, φωνάζουν πολλοί· τελικά είχε δίκιο ο Κ. Καραμανλής που είχε πει η «Κύπρος είναι μακριά»! Φορτωνόμαστε και άλλα προβλήματα! Είναι έτσι όμως; Από πότε ξεκίνησε η Τουρκία να μιλάει για Αιγαίο; Το σκέφτηκαν; Από το 1974! Το κυπριακό ΔΕΝ είναι άλλο. Είναι αλληλένδετο με το ζήτημα του Αιγαίου, με την παρουσία της Ελλάδας στην ΝΑ Μεσόγειο. Αν «καθαρίσει» η Τουρκία το κυπριακό, θα «καθαρίσει» και τις διαφορές της στο Αιγαίο. Πρέπει, λοιπόν, να γίνει αντιληπτό ότι η Κύπρος «δεν είναι μακριά»! Μια «οργανική» εθνική πολιτική —όχι η επίφασή της που υπάρχει σήμερα— είναι απαραίτητη. Οι καιροί, πλέον, ου μενετοί!

Scroll to Top